ﻣﺮﮐﺰﺍﻫﻮﺍﺯ
ﻣﺴﺎﺣﺖ۶۴٬۰۵۷ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ
ﺟﻤﻌﯿﺖ۴٬۵۳۱٬۷۲۰ ﻧﻔﺮ (۱۳۹۰)[۱]
ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ
۲۴ (۱۳۸۹)
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺯﻣﺎﻧﯽ
IRST
(ﮔﺮﯾﻨﻮﯾﭻ+۳:۳۰
)
-ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ (ﺩﯼﺍﺱﺗﯽ
)IRDT
(ﮔﺮﯾﻨﻮﯾﭻ+۴:۳۰
)
ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﻭﻟﯽ ﻓﻘﯿﻪ
ﺳﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﻣﻮﺳﻮﯼ ﺟﺰﺍﯾﺮﯼ
ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻦ ﻣﻘﺘﺪﺍﯾﯽ
*ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ* ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ۶۴٬۰۵۷ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﮐﺮﺍﻧﻪ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎﺭﺱ
ﻭ ﺍﺭﻭﻧﺪﺭﻭﺩ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽﺁﯾﺪ. ﺷﻬﺮﺍﻫﻮﺍﺯ
ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺟﻤﻌﯿﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ
، ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﺮﻗﯽ ﻭ ﺷﺮﻕ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻣﺤﺎﻝ ﻭ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ
، ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﯾﻼﻡ
، ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻬﮕﯿﻠﻮﯾﻪ ﻭ ﺑﻮﯾﺮﺍﺣﻤﺪ
، ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺷﻬﺮ
ﻭ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎﺭﺱ
ﻭ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭ ﻋﺮﺍﻕ
ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ.[۲]
ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﯿّﺖ ۴٬۵۳۱٬۷۲۰ ﻧﻔﺮ (ﺳﺮﺷﻤﺎﺭﯼ ۱۳۹۰) ﺩﺍﺭﺍﯼ ۱،۰۸۳،۳۴۱ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﺎﻣﻞ ۷۹۳ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ۲۸۹ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ ﺷﻬﺮﯼ ﻭ ۲۹۰ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ۵۲ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ.[۳]
ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ۴۷ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ۴۲ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﺗﺎ ۵۰ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ۳۹ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﻃﻮﻝ ﺷﺮﻗﯽ ﺍﺯ ﻧﺼﻒﺍﻟﻨﻬﺎﺭ
ﮔﺮﯾﻨﻮﯾﭻ
ﻭ ۲۹ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ۵۸ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﺗﺎ ۳۲ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ۵۸ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺧﻂ ﺍﺳﺘﻮﺍ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ.
ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﯼ ۱۸ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ
ﻭ ۶ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﯼ
ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻧﻔﺖﺧﯿﺰ ﺟﻨﻮﺏ
؛ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﻩ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺍﻫﻮﺍﺯ
ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻄﻮﺭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ۸۵٪ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯﻧﻔﺖ ﺧﺎﻡ
ﻭ ۱۶٪ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﮔﺎﺯ ﻃﺒﯿﻌﯽ
ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺩﺍﻧﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﮑﺎ
ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻗﻮﻡ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ
ﻭ ﻋﺮﺏ
ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﻫﺮ ﯾﮏ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻧﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ، ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺩﺯﻓﻮﻟﯽﻫﺎ
، ﻗﺸﻘﺎﯾﯽﻫﺎ
ﻭ ﺍﺭﺍﻣﻨﻪ
ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺳﮑﻮﻧﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ.[۴]
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻦ ﻣﻘﺘﺪﺍﯾﯽ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ، ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺟﺮﺍﯾﯽ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ۳۱ ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ ۱۳۵۹ ﺗﺎ ﻭﺍﭘﺴﯿﻦ ﺭﻭﺯ ﺟﻨﮓ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺮﺍﻕ
ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺻﺤﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﻬﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ
ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺎﺯﭘﺲ ﮔﯿﺮﯼ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺍﺭﺗﺶ ﻋﺮﺍﻕ
ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ ﺷﻬﺮﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮﻥ ﺁﺑﺎﺩﺍﻥ
، ﺳﻮﺳﻨﮕﺮﺩ
،ﺑﺴﺘﺎﻥ
،ﺩﺯﻓﻮﻝ
، ﺍﻧﺪﯾﻤﺸﮏ
، ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ
، ﻭ ﺍﻫﻮﺍﺯ
ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻣﺮﺗﺒﺎً ﻫﺪﻑ ﺣﻤﻼﺕ ﻣﻮﺷﮑﯽ
ﻭ ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ
ﺍﺭﺗﺶ ﻋﺮﺍﻕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺟﻨﮓ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ
ﺩﭼﺎﺭ ﺁﺳﯿﺐ ﻭ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺷﺪ. ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪﺕ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﺳﺘﺎﻥ، ﻣﻮﺷﮏﺑﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﯾﻤﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺣﻤﻼﺕ ﻫﻮﺍﯾﯽ ﻭ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﺩﺯﻓﻮﻝ
،ﺑﺴﺘﺎﻥ
، ﻫﻮﯾﺰﻩ
، ﺳﻮﺳﻨﮕﺮﺩ
، ﺍﻫﻮﺍﺯ
، ﺷﻮﺵ
، ﺷﻮﺷﺘﺮ
،ﺷﺎﺩﮔﺎﻥ
، ﺍﻧﺪﯾﻤﺸﮏ
ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﯾﮕﺮ، ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺁﺳﯿﺐﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎﯼ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ
ﻭ ﺯﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ
ﺁﻥ ﺷﺪ.