هيا لنبدأ رحلتنا
المعارف التاریخیه والجغرافیه والاجتماعیه مهم للغایه لکل مجتمع..والا لا نستطیع تعریفه کمجتمع له جذور.. وهذه مسئولیه کل فرد کی یبحر بهذه المعارف ویسلح ذهنه ولو بقلیل من معالم ارضه...ومعرفه عیلام هی من واجب کل کوردی یرتبط بهذه الارض التی هی جزء حیوی لمنطقه کوردستان ...والحدیث عن معارف عیلام من حیث الجغرافیه والمدن التابعه لها والمجتمع والذی یتضمن عدد کبیر من العشائر الکوردیه العریقه هو حدیث مقالتنا الیوم لاننا تطرقنا سابقا لجزء مختصر عن تاریخه ..ماسبذان او پشتکوه او ایلام هی اراضی اکثرها جبلیه وتقع فی القسم الخارجی لسلسله جبال زاگروس وفی سلسله جبال ..گور کوه ای کبیر کوه التی طولها 260 کیلومتر.. التی تمتد بمحاذات جبال زاگروس ومساحm عیلام هی ..19086 کیلومتر مربع.. وتقع فی غرب ایران و شرق العراق..تحد ایلام من الشمال محافظه کرمانشاه وجبل مانشت الی نهر سیمره..ومن الغرب العراق..ومن الشرق نهر السیمره او الکرخه..ومن الجنوب ایضا حدود العراق ومحافظه خوزستان الایرانیه ونهر ..دویرج=تله زی.. وترتفع عیلام عن سطح البحر ب..1440 متر.. ولها حدود مشترکه مع العراق ب.. 425 کیلومتر .. اما مناخ عیلام یتغیر حسب ارتفاع مناطقها ففی المناطق المرتفعه وبسبب الثلوج تنخفض درجات الحراره الی.. دون 14 درجه .. واما فی المناطق الاقل ارتفاعا ترتفع درجات الحراره وهذا فی الشتاء واما فی الصیف عموما الجو معتدل وحار نسبیا فی المنخفضات ولهذا السبب تحدث انتقالات موئقته للعشائر وتسمی ب ..ییلاق و قشلاق.. بحثا للمراعی .
مدینه عیلام
اهم الجبال..السهول..الانهار...
اهم جبال عیلام هی ..گور کوه ای کبیر کوه.. و الکوه=الجبل..التی تغطی الثلوج قممها طوال السنه واعلی قمه له هی ..کان صیفی فی منطقه ..ورزرین.. وهی سلسله منظمه وتشبه الجدار وتفصل عیلام عن بقیه المناطق وتصعب الانتقال بین المدن العیلامیه وقد قال الموئرخ..دیمورگان ..ان.. اللر..
جبل قلا قیران
هم اللذین اطلقوا الاسم لهذا الجدار ویعتبر هذا الجدار سد منیع لمنطقه ..پشتکوه.. ای عیلام.. وتسمیه.. پشتکوه.. اتت من هذه السلسله الجبلیه العظیمه یقول الموئرخ ..جورج کامرون.. ان اهل بابل والساکنین بمنطقه بین النهرین سابقا کانوا یسمون هذه الجبال بالجبال المخیفه والمرعبه . وتکسو هذه السلسله الجبلیه اللتی تعتبر غنیه بالنفط غابات اشجار البلوط والجوز وغیره وتصب میاه ینابیعها وثلوجها فی نهر سیمره . اضافتا لهذه الجبال توجد جبال ..دینار کوه..وتقع بین منطقه ..ابدانان و دهلران.. اما جبال ..رنو و شره زول..تقع بین منطقه ..ایوان و چوار..و جبال ..بانکول .. بین منطقه ..ایوان و چرداول.. و جبال ..قله مانشت.. بین منطقه ایلام وکارزان وایوان وتقع جبال ..بایه..نسار..بالار..تل وال..سیور گیری..ساج او گل بیو..فی منطقه ایوان وکل من جبال ..سیوان..زردلان..هلیلان..رشته کوه وارتفاعات قلاجه.. بین عیلام وکرمانشاه. اما من الغرب اهم الجبال هی ..کولگ..سیاه کوه..نخجیر کوه..کوه سرخ..انجیر کوه..تونه کوه..پولی..میمك..اناران بی وره..پشمین..خوشادول..بلستان= لوطستان..کوه دنه..و ..کاسه ماس.. واما فی المنطقه الحدودیه مع العراق فهی سلسله جبال ..همرین..ای حمرین وهی قلیله الارتفاع وتبدء من منطقه ..بهرام اباد.. فی مهران وتنتهی ب خوزستان . ویعتبر جبل..قلاقیران..اللذی یقع فی مسیر عیلام باتجاه چوار وایوان من القمم الجمیله التی یتغنی بها الشعراء وهی فی منطقه غابات ..ششدار.. الجمیله جدا. واهم السهول عباره عن سهل ..ایلام وایوان..شیروان..چرداول..هلیل ان..صالح اباد..مهران..محسن اباد نصریان..دهلران..موسیان..و ..سهل عباس.. اما اهم الانهاروعددها..13..نهر واکثرها تصب فی العراق .. ومنها .. سیمره او صیمره .. وقدیما کانت تسمی ..اوکنو..او ..اوقنو..اللذی ینبع من جبال ..الوند..فی غرب همدان ویسمی فی البدایه ب ..گاماساب.. وفی الوسط وبعد مروره بمحاذات جبل ..بیستیون.. و ایلام ب ..سیمره او صیمره.. وفی النهایه ..کرخه..ویصب ب ..هور العظیم..وطوله .. 755 کیلومتر.. وکذالك نهر..کنجان چم..گنگیر..گاوی..دویرج..سده..م یمه..تلخاب 1 وتلخاب 2 ای تلخ او .. چزمان..چناره..شیروان و چرداول..شیخ مکان..سیکان..و ..زنگوان..
احد الینابیع المعدنیه قرب دهلران
اهم الاشجار والاعشاب...
تکسوا اکثر هذه الجبال غابات طبیعیه جمیله لاشجار مختلفه واعشاب کثیره بسبب میاه الامطار والثلوج والینابیع والانهار.. تعتبر نسبه غابات اشجار البلوط فی عیلام هی.. 75% ..وتدخل اخشاب اشجار البلوط فی صناعه الاثاث ویعتبر اخشاب البلوط العیلامی من الاخشاب الثمینه فی ایران..والبقیه هی اشجار..الصنوبر.. الفستق الجبلی او بنه..الجوز..التین الجبلی..الفراوله الجبلی او بلالیوك..ارجن..زالزالك..داغد اغان..الفستق الجبلی..راناس او هلوانه..چنار ویعتبر من الشجار الجمیله والمعمره التی تعمر اکثر من ..200 سنه .. ولها اهمیه اقتصادیه..محلب وهی من الاشجار المعطره..السدر او النبق..مازو..حزونك..برامازو.. سماق..زغال اخته..پلاخور..ارغوان..الرمان ..لسان العصفور..امرود..کلنگ ای حبه الخضراء..چاتلانقوش ویستخرج منه ..علکه المستکی.. و..کیگم.. هذه الاشجار لها فوائد طبیه و اقتصادیه وعدم ذکر ترجمه بعض منها للعربیه لان فقط جبال عیلام تنفرد بها لذا تسمی فقط باللهجه الکوردیه الفیلیه . وبسبب المناخ الملائم يوجد حدود .. 400.. نوع من الاعشاب البریه..التی فقط موجوده فی هذه المنطقه دون العالم وتستعملها الشرکات الاجنبیه والمحلیه لصناعه الادویه والالوان والاصباغ والعطر وما شابه .
اشجار البلوط
اشجار الرمان فی منطقه شیروان
اهم مدن عيلام ...
ایلام او عیلام ..تقع فی شمال غرب محافظه ایلام ولها تاریخ عریق ویرجع تاریخها الی اکثر من .. 4000 سنه ... وکانت تسمی فی زمن الساسانیین ب..ماس پزان..وذلك لاستفادتهم من حلیب الماعز وسمیت ..ده بالا..فی زمن الوالی ..حسین قلی خان..لان الولات الفیلیه کانوا یسکنوها فی الصیف بسبب مناخها المعتدل ..ولکن فی زمن.. رضا شاه.. تغیر الاسم الی ..ایلام .. اهم توابعها هی...ایوان..چوار..ومرکز محافظه ایلام..واکثر اهالی هذه المنطقه هم من العشائرالفیلیه.. الکلهور واللك و اللور والشوهان وقسم من العشائر العلی شیروان والخزل والکوردلیه والملکشاهی وغیرهم ویتکلمون باللهجه الفیلیه واکثرهم من المسلمین الشیعه .واهم القری التابعه لها هی ..زرنه..سراب..مرکزی..حومه..و..م یشخاص..تعتبر منطقه ایلام جبلیه وبارده نسبیا واهلها یزاولون الزراعه وتربیه الحیوانات وتربیه النحل والصناعات الیدویه وحیاکه السجاد و ..الگلیم..وهو نوع من السجاد ایضا وهذه المهنه تزاولها النساء وکذلك العمل فی مؤسسات الدوله والمعامل والمصانع. وتتضمن هذه المناطق اکثر من .. 100 ..قضاء و قصبه وکلهم اکراد .
درّه شهر .. من المناطق الجبلیه الجمیله وتقع فی شمال شرق محافظه ایلام وسابقا کانت تسمی ..صیمره او سیمره..نسبه لنهر سیمره او صیمره وکذلك..دارا شهر.. وهی من المدن التاریخیه القدیمه وایضا یرجع تاریخها الی .. 4000 سنه ..وکانت معروفه ب ..مهرجانقذق.. والتی ذکرها کل من الرحاله ..ابودلف..و..احمد بن ابی یعقوب موئلف کتاب البلدان ..وکذلك ..یاقوت حموی..وکل هولاء ذکروا جمال المدینه وطبیعه جغرافیتها والمناطق التابعه لها وحتی ذکرها ..اسکندر المقدونی..فی حملته العسکریه ل..شوش..عاصمه الامبراطوریه العیلامیه وحینها قام ..خسرو پرویز..باخفاء النساء والاطفال من الحمله فی هذه المدینه.. وایضا ذکرت ك مکان امن لأخفاء ..شیرین.. وابعادها من فرهاد عاشقی اسطوره ..شیرین و فرهاد..فی مکان یدعی ..قصر شیرین.. تابعه لسیمره ..ولیس مدینه قصر شیرین الحدودیه...تبعد دره شهر من ایلام .. 128 کیلومتر ..وتنقسم الی ثلاثه اقسام وهی ..ابدانان.. القسم المرکزی.. و.. بدره.. وتتضمن .. 12 قریه ..و.. 223 قضاء..اهم الاقسام هی ..منطقه ابدانان ..وهی منطقه جبلیه وتقع فی ارتفاعات ..گور کو ای کبیر کوه.. اللتی جاء ذکرها وتعتبر منطقه بارده نسبیا ولکن بعض توابعها ذات مناخ حار ومعتدل ..وتوجد منابع اقتصادیه مهمه ومنها ..النفط..الکبریت..الملح..وعیو ن الماء المعدنیه الحاره وتسکن هذه المنطقه العشائر الفیلیه العریقه ویتکلمون باللهجه الکوردیه الفیلیه واهم القری التابعه هی ..ابدانان..چم کبود..زرگوش..سراب باغ..ماسپی ..وتتبعهم عدد کبیر من الاقضیه . واما القسم المرکزی یبعد من ایلام ب .. 128 کیلومتر ..وتتبعها قری ..خالصه..دره شهر..شاه کرمی..ماژین..وتتبع هذه القری اکثر من ..50 قضاء... اما منطقه بدره التی تبعد عن ایلام .. 90 کیلومتر ..وایضا تقع فی سلسله جبال کبیر کوه واهلها یزاولون الزراعه وبخصوص زراعه الحنطه والحبوبات وتربیه الحیوانات والنحل والعسل الایلامی معروف ب جودته وذلك لکثره ..الانتی بایوتك..فیها ویستعمل كعلاج طبی ایضا.. وصناعه الالبان مثل ..الجبن=پنیر..الجبن التووف بانواعه..البگل=اللبن الجاف ای الکشك..انواع اللبن=ماس..الزبد=که ريه.. وغیره ومشهورین ایضا بحیاکه السجاد..و..الگلیم..و.. الخیم=دوار=چادر..والصناعات الیدویه الاخرا مثل صناعه الاحذیه اللتی تسمی..کلاش..او.. الگیوه.. واهم توابعها ..قریه دوستان.. قریه علیشروان وتتبعها .. 22 قضاء .. وقریه ..هندمینی او هینی مینی..وتتبعها .. 14 قضاء ..
دهلران...
تقع فی جنوب شرق محافظه ایلام وتبعد عنها .. 231 کیلومتر.. .ایضا من المدن التاریخیه القدیمه ومن اسمها نعرف ساکنیها ..ده=قریه...لران=عشائر اللور..وکانت تابعه ل..کرمانشاه..ولکن رجعت الی ایلام .. وتتضمن منطقه.. موسیان..المنطقه المرکزیه ..و..زرین اباد..وتعتبر منطقه زرین اباد من المناطق الجبلیه الجمیله وتقع فی جنوب سلسله کبیر کوه وذو مناخ حار واهم القری التابعه لها هی ..خربزان.. وهی من المناطق الجمیله وتشتهر بشلال خربزان علی نهر خربزان..زرداب..سادات..وتتضمن هذه القری عشرات من الاقضیه..یقول المؤرخ الایرانی..ایرج افشار سیستانی ..تعود هذه المنطقه ای..زرین اباد.. لعصر الامبراطوریه المیدیه وهم اکراد اصلاء ولغتهم الکوردیه المیدیه الاصیله لم تتاثر باللغات الدخیله..ویتبع القسم المرکزی قری ..حومه..و..نصریان..وتتبعهم.. 18قضاء ...وتعتبر المنطقه ذو مناخ حار . اما قسم ..موسیان..الحدودیه ایضا حاره وتصل درجات الحراره فی الصیف الی ..58 درجه.. وتتبعها قری ..خرسان..موسیان..نهر عنبر..درود ..وعدد کبیر من الاقضیه ..واضافه لللور تسکن دهلران عشائر فیلیه اخری.
ا
المناطق الزراعیه فی شیروان و چرداول
شیروان و چرداول...
وتقع فی شمال شرق محافظه ایلام وکانت مدینه ..لومار ..مرکزها واما حالیا مدینه ..سر اّ بله.. وتعتبر منطقه جبلیه جمیله وذو مناخ بارد وتتضمن ..8 قری ..و.. 250 قضاء.. ویتبع القسم المرکزی قری..اسمان اباد..بیجنوند..چرداول..زردلا ن هلیلان..وتتبع هذه القری اکثر من ..100 قضاء .. اما منطقه شیروان واللتی مرکزها ..لومار..وتتبعها .. 3 قری..وهی ..کارزان..زنگوان..لومار.. وتتبعهم .. 66 قضاء .. وکل المنطقه هم من العشائر الکوردیه الفیلیه ویتکلمون ب اللغه الکوردیه.
مهران...
ومن اسمائها القدیمه ..جو چفت..ای ..النهر المائل ای اللذی فیه اعوجاج .. وکذلك ..منصور اباد.. وتغیرت الی مهران وتقع غرب ایلام وهی منطقه حدودیه مع العراق ومن اهم المعابر الحدودیه لدوله ایران مع العراق اللتی تعود بفائده اقتصادیه لایران حیث بلغت نسبه العائدات المالیه عام .. 2009 م.. حدود.. 4 ملیار دولار.. ویذهب ریعها للحکومه الایرانیه وتبعد عن ایلام .. 97 کیلومتر..وتسکنها عشائر ..السیفی..و..ملختاوی..وتتبعها ..5 قری.. و .. قضاء .. وتنقسم الی ثلاث مناطق وهی منطقه..ارکواز.. وتعتبر منطقه حدودیه ومرکزها مدینه ..قلعه دره ملکشاهی ..وتسکنها عشائر الملکشاهی الکوردیه الاصیله وتبعد عن ایلام .. 50 کیلومتر .. وتتبعها .. 3 قری.. وهی قریه.. ارکواز..شوهان ..و..گچی..تتبعهم .. 39 قضاء.. واما منطقه ..صالح اباد ..واللتی هی حدودیه ایضا وتقع فی سهل صالح اباد و ذو مناخ حار وفیها مقبره ..امام زاده علی صالح..التی بالکوردی تسمی ..خاصه علی ..تتبعها قریه ..صالح اباد.. و..13 قضاء .. واهلها من الکورد ایضا واخیرا المنطقه المرکزیه وهی ایضا حدودیه وتقع فیها مدینه ..مهران.. وتتبعها قریه واحده و .. 34 قضاء.. ولحقت هذه المدن الحدودیه الایلامیه الکوردیه دمار شامل وحتی شملت معالمها الاثریه وهجرت اهلها او استشهدوا اثناء الحرب العراقیه الایرانیه من قبل الجیش العراقی الهمجی وقد اعید بنائها .
وتسکن عشائر..اللور..اللك..الخزل..ال شوهان..الملکشاهی..الزنگنه..ا لقیتول.. العلی شیروان باربعه افخاذه..دارا و هیر وچراخ وسفر..الکلاوای ..الزوری ..الباوه ..المالیمان ..الخزل ..الکردالی ..الموسی.. الممسنی ..السوره مری ..الدوسان .. وعشائر فیلیه اخری فی کل هذه المناطق..والکثیر منهم هاجروا .. لیس بسبب الفقر.. الی منطقه ما بین النهرین التی تسمی الیوم العراق وقبل نشوء الدوله العراقیه وبخصوص.. مدینه بغداد.. وکان لهم سهم کبیر فی بناء بغداد اللتی کانت انذاك متاخره بسبب الحکم العثمانی الجائر ولذکائهم التجاری کان لهم الفضل الاکبر فی التطور الاقتصادی لدوله العراق الحدیثه لان اکثر من ..60% ..من التجار هم کانوا کورد فیلیین وقد شغلوا السوق المرکزی التجاری لبغداد والذی یعتبر الشریان الاقتصادی لکل العراق ..سوق الشورجه..وکان لهم السهم الاکبر فی الاستیراد والتصدیر وانشاء المعامل والمصانع وکانت الحکومه الملکیه تاخذ قروض من التجار الکورد لتسدید مصاریف العمال والموظفین فی الاعیاد لان کانت البنوگ شبه معدومه انذاك والنفط لم یستثمر بعد . ورغم کل الضروف الصعبه وتعرضهم لسیاسات الاضطهاد العنصری من قبل الحکومات العراقیه الجاهله المتعاقبه حتی الان.. حیث اثبت الفیلیین جدارتهم فی میادین العلم والسیاسه والریاضه والفن وکل مجالات الحیاه وکان لهم ولاء للارض التی عاشوا بها لسنین طویله..العراق..والتی غدرت بهم علی مر العصور.. وتعرف هذه الشریحه بذکائها ورقی اخلاقها وحب التعاون والصدق والوفاء وروحها المسالمه التی کثیر من شرائح الشعب العراقی یفتقرها لحد هذا الیوم والمسرح الدموی الیومی فی العراق الان خیر دلیل .....
اهم عشائر عیلام...
الشوهان.. او الشوان وهی من العشائر القدیمه تتضمن طائفه..قلمرو.. صفر لکی..برجعلی..شرف..قیتول..کاور ی..کلای وند..کرم باوه..غلام وند..سبزی وند..برجعلی..شمسوند..وتسکن هذه الطوائف فی ناحیه شوان وچمچمال وکذلك مناطق بغداد والکوفه والبصره فی العراق وفی شوهان ودهستان ومهران ودهلران وطهران ولها حرکه فی الصیف والشتاء وتسمی ب ..ییلاق وقشلاق.. واکثرهم من الشیعه وقسم من الشافعیه
اللك.. وتعتبر من العشائر القدیمه والکبیره والمنتشره داخل ایران والعراق وروسیا ایضا واشهرهم ..کریم خان زند..اللذی اسس حکومه الزند داخل ایران.. 1750-1794 م .. والحکومه النخودیه داخل العراق ..حکمت 12 سنه .. ومنهم ایضا الثائره الشجاعه..قدم خیر.. ومن عشائرهم ..دیرکوند..بهاروندمیر قلاوند..بجلوند ای باجلان..زینوند فی منطقه دره شهر..سلسله..حسنوند قلیوند..یوسفوند..فلك الدین وکرم علی..دلفان..کاکاوند ویتکلمون اللغه الکوردیه وهم متعددی المذاهب ومنهم في بغداد و طهران
الخزل..وتتضمن طائفه..شمسین وند..خضروند..مرشدوند..قلی وند..وتسکن فی قری اسمان اباد وکارزان والقسم المرکزی لمنطقه شیروان وچرداول وایلام وگیلان غرب وهلیلان وجبل میمك وسهل مهران وکرمانشاه والعراق وبخصوص الفرات الاوسط ایضا ولهم حرکه صیفیه وشتویه بین المناطق اللتی یسکنوها ..
الملگشاه..واهم الطوائف هی..کردل..مورت..میثم..قیطونی.. میر..مومه..قرشوند..بی..ملکشون د.. و ..کار شوند..ویقول الموئرخ ..نجم سلمان الفیلی.. ان الملگشاه خلیط من الاقوام المحلیه القدیمه فی تاریخ عیلام مثل الساسانیین والخورشیدیین والسوره مریه ومن افخاذه الملگشاه القیتول هم.. ملگشاه گچی و ..ملگشاه چمزی ..و..باولك..ومن الافخاذ ایضا خمیس وملگه وخداداد وقیتول وکنیاوند وغیرهم.. واکثرهم یعیشون فی منطقه ارکواز ومهران والتی تعتبر المنطقه الاصلیه لهم عبر مئات القرون ومنهم نزحوا الی العراق وبخصوص فی بغداد وکانوا اکثرهم یزاولون التجاره وکذلك مدن اخرا فی العراق وبقیه مناطق ایران مثل خراسان و طهران و کرمانشاه واهواز
الکلهور.. وهم من العشائر الفیلیه القدیمه واهم افخاذهم هارون ابادی.. گله چوبی..شیانی ..قوچمی..ماهی دشتی..منصوری.. شاهین شوان..زویری..سیا سیا..خالدی ..گله پا..بداق بیکی..قلعه شاهین..گیلانی..چوپا نگاری..منشی..گرگه..شهرک..کساو ندی..زنگنه وغیرهم ویعیشون فی کرمانشاه وجبال قلاجه وماژین وشیروان واطراف سومار ودالاهو وزهاب وطهران وکثیر من مناطق ایران وداخل العراق بخصوص کرکوك ونواحیها وخانقین وکذلك بغداد وکان ..فرهاد عاشق شیرین منهم.. ایضا والکلهور متعددی المذاهب منهم الشیعی والسنی والعلی اللهی والکاکائی واهل حق ای الیارسان ولهجتهم هی الکوردیه الجنوبیه ای الکلهوریه.
الکوردالی..کورد علی.. ومنهم فی منطقه ..زرین اباد ومنطقه ..میمه.. ومناطق قرب دهلران وابدانان ودشت عباس وکرمانشاه واهمهم ..ممیوند..جایروند..کل کوه..مستقله..سادات وطهران ولهم عشرات الافخاذ منتشرین فی العراق وبخصوص مدینه بغداد ومنطقه علی الغربی و الکوت والعماره .
اللور..لا تعتبر منطقه ایلام الموطن الاصلی لعشائر اللور ومع العلم انهم کبقیه الاکراد ینحدرون من عیلام وهم من حضارات جبال الزاگروس الا انهم یعیشون فی منطقه لورستان المجاوره لعیلام ولکن توجد بعض الافخاذ منهم داخل مناطق ایلام کما فی منطقه دهلران ولا ننسى ان الولات الفیلیه اللتی حکمت ایلام فی زمن العصر القاجاری کانوا من اللور وتعتبر عشائر اللور من اکبر العشائر الکوردیه الفیلیه ولهم عشرات الافخاذ وهم موجودین فی کثیر من مناطق ایران والعراق وبخصوص بغداد العماره و بغداد و الحی.
القیتول.. وهم من العشائرالایلامیه القدیمه واهمهم قیتول باشی..ویسکنون قریه..چنار باشی.. ضمن منطقه ..بدره.. وقیتول سالار..نیام..نوروزخان.. هیرخان ..اسد تقی خان..بیرگ..اغباوه..جمشیر همان..شیخه..رضاقلی..عباسی..فر ج..عسکرگزاف.. و قمر .. یعیشون فی قریه..نقل سیاگه.. ضمن منطقه ..اب انار التابعه لابدانان.. وقسم علی ضفاف نهر السیمره واما قیتول ملکشاه .منهم.. گچی ..چمزی..باولك..وافخاذهم..یعیش ون فی منطقه ارکواز وکذلك قیتول قباد اللتی تشکلت منها اماره ..الاتابکیه الخورشیدیه سنه 1184 م.. وقیتول زنگنه وقیتول شوهان وقیتول ملخطاوی یعیشون ضمن منطقه میمه وکذلك کرمانشاه ومنهم یعیشون فی بغداد وکوردستان العراق وطهران واکثرهم من الشیعه وقسم من المذهب الشافعی السنی.
العلی شیروان..علیشیروان.. وهم..دارا و هیر و سفر و چراغ..ومن افخاذهم ..القریش..التابعین للداراوند ویسکنون منطقه شیروان وهی منطقه جبلیه جمیله ومنها منطقه.. پاکل..باریکاو..خرگاو..چمن گل.. فی منطقه بدره.. وترحل هذه العشائر مرورا ب ودیان جبال.. مله روته.. و ..چمن گل.. او عن طریق.. گور کوه.. الی منطقه..سیاه گل.. فی ابدانان بحثا عن المراعی وتسمی هذه الحرکه او الرحله ب..قشلاق.. ای الرحله الشتویه ویرجعون عن طریق جبال..سیوان..باریکاو..خرگاو.. الی مناطقهم وتسمی ب ..ییلاق..ای الرحله الصیفیه لان هذه المناطق تکون معتدله الی بارده فی الصیف وتکثر فیها الاعشاب.. وقسم من العلی شیروان خارج ایلام ای قرب کرمانشاه وفی طهران وبغداد ایضا وتعتبر من العشائر الکبیره .
المالیمان.. یقول المؤرخ ..نجم سلمان الفیلی..ان اصل المالیمان من القیتول حیث استقل قسم منهم وشکل عشیره المالیمان فی زمن ..شفی بیری.. وموطنهم منطقه بدره وشیروان وضفاف نهر السیمره واهم افخاذهم هم ..گرمیر و کلمی و شیره و سلیموگ ومنهم فی بغداد وطهران وکرمانشاه.
الزوری.. واصلهم من الکلهور ومن منطقه ..سرزوری..قرب کرمانشاه ویقیمون فی بعض مناطق شیروان و دار بلوط و چم شیر و چم رویته ومناط ومنهم فی طهران وبغداد
قریه نرگسه فی شیروان
ال باوه.. ای..پاوه.. واصلهم من اللك والکلهور والکوردلیه والخزل و الدوسان واللر ویسکنون المناطق القریبه من قبور الاولیاء والصالحین لخدمة هذه المراقد واکثرهم یعیشون قرب مدینه بدره ومن افخاذهم ..باوه الملکشاه..جابری..الشیخ..دره ولی..و باوه شوهان وایضا الکثیر منهم یسکنون بغداد وطهران
السوره مری.. وهم من العشائر القدیمه فی ایلام واهم افخاذهم ..توتك..انتاری..اینه..کلهوری.. و مامه جان..ومناطق سکناهم هی زرین اباد وایلام وطهران بغداد والکوت و دیالى و الصویره والحی وشهربان والعماره والبصره
الدوسان.. منتشرون فی ایران والعراق ولکن اصلهم من منطقه پشتکوه وبخصوص منطقه دوسان ویتشکلون من عشائرهم ..رحیمی ..رحمتی..کریمی..مراسل..پایرون د..زنکیشوند..سنجه پشت..مال میران..کمره..کره
گوش..کلیوند..سیورسیور..خدا رحمی..نزر بکی..جافر بگ..واکثر هذه العشائر تعیش فی منطقه بدره ومنهم فی بغداد وطهران ایضا
الملخطاوی..او الملختاوی ویعیشون فی مناطق غرب مهران فی الخط الحدودی بین العراق وایران وکذلك قریه سرتنگ السفلی التابعه لشیروان ضمن ایلام واهم فروعهم ناصر..قلاخور..خسروی..بابائیه ..و روسکه وفی العاصمه طهران وداخل العراق
الهنی منی.. وهم خلیط من الطوائف المحلیه فی ایلام والمجاوره لکرمانشاه ویتکلمون باللهجه اللوریه ویعیشون فی قریه ..هنی منی.. التابعه لبدره والقرا القریبه منها واهم افخاذهم ..زرانگوش..زیدی..بالاوند..گله داری..تلخ اب..کاو..اهنگر..گج کوبان..ملگ..سراج..چ.بتراش..لا ذید.. و پوتبراس ومنهم یعیش فی العراق بخصوص بغداد.
الکاکا.. وهم من العشائر الفیلیه القدیمه جدا متمرکزین فی مدینه شوش ویرجع اصلهم الی الاقوام الکاشیه ولهم اثار کثیره ولهم فرعان وهم غلام نوین..و غلام کهنه.. ومنهم من یعیش فی منطقه کرکوك وخانقین وقوره تو والسلیمانیه والسعدیه وداقوق
القره الوس.. وهم خلیط من الزنگنه والقیتول والملکشاه واللك ویعیشون منطقه ..تنگه سومار و اب نفت..وداخل الحدود العراقیه واهم افخاذهم ..گاسواری..گش..کایتون..نفتچی.. کاکه وند..و چارماوند...فی مندلی وکذلك بغداد
الموسی.. وهم من المحلیین الایلامیین القدماء ویقال ان اصلهم من العلی شیروان واهم فروعهم ..موسی..موسی ارکواز ای موسی گچی..موسی بدره ای..و موسیوند وافخاذه هی شیرازی و وداباد عراقی.. ویعیشون فی منطقه موسی قرب بدره التابعه لایلام وکذلك فی کرمانشاه ومنهم فی بغداد
الکلاوای.. وهم خلیط من الکلهور والزنگنه والملکشاه و اللك واللور والکاکا و السوره مری و الملخطاوی والهنی منی والموسی والمیشخاص والکوسه وموطنهم هی منطقه زنگوان الجمیله التابعه لشیروان وکذلك داخل العراق بخصوص بغداد و دیاله وبلدروز وسده الهندیه وقریه پروانه وابوجسر ویعتبر الرجل الشجاع ..ابراهیم عبدگه..من هذه العشیره ومنهم یسکن طهران ایضا
الممسنی.. واصلهم من اللك وقسم من اللور واکثرهم یعیشون خارج ایلام وبخصوص مناطق بختیار والکهگیلویه وبویر احمد
القره الوس..واصلهم من الزنگنه والقیتول واللك والملکشاه واهم فروعهم ..گاوسواری..گش..کایتول..نفتچی ..کاکوند..و..چارماوند.. وموطنهم هو منطقه ..تنگ سومار و اب نفت و خانقین و مندلی وایضا فی بغداد و طهران
الریزه وند..واصلهم من لورستان اما ترکوا موطنهم وهاجروا الی ایلام وبدره و شیروان وچرداول واهم افخاذهم ..عبد مولا..محمد جافر..و محمد باقر..ومنهم یعیش فی ماهیدشت وبغداد وطهران وکرمانشاه
الارکواز.. وهم خلیط من اللك والملکشاه والمیریه والقیتول والکلهور والزنگنه وغیرهم وشکلوا عشیره ارکواز ومن فروعهم.. میر..قیتول..کاری شوندی..ملکشوند..قره شوند..مورتی..بی..ریزهوند..محس ن..مومی..بگ بگ..حداد..و میثم و تسکن فی منطقه چوار ضمن ایلام واسلام اباد وماهی دشت الایرانیه ومنهم فی بغداد وخانقین ومندلی.............کل هذه العشائر التی ذکرناها لها حرکه ..ییلاق و قشلاق..بحثا عن المراعی
توجد عشائر فیلیه اخری تعیش خارج عیلام بخصوص منطقه کرمانشاه وهمدان ولورستان وبختیاری وکهگیلویه وبویر احمد ومناطق خراسان وشمال ایران ومناطق کوردستان العراق ووسطه وجنوبه والمحاذیه لایران وایضا فی افغانستان وروسیه ..
اتمنى انكم استمتعتم بهذه الرحلة